ảnh: bệnh đạo ôn trà lúa chính vụ Hè Thu 2022 tại huyện Long Hồ
* Sâu bệnh trên Lúa Hè Thu 2022: Diện tích nhiễm trong tuần 2.833 ha, tăng 433 ha so với tuần trước, gây hại chủ yếu trên trà lúa từ đẻ nhánh đến trổ do điều kiện thời tiết mưa nhiều kéo dài, ẩm độ không khí cao nên diện tích nhiễm bệnh có chiều hướng gia tăng. Cụ thể như sau:
- Đạo ôn: diện tích nhiễm 1.190 ha, tăng 498 ha so với tuần trước. Trong đó:
+ Đạo ôn lá (cháy lá): diện tích nhiễm 1.060 ha, với tỷ lệ phổ biến 5-14%, trên trà lúa đẻ nhánh đến đòng trổ. Phân bố rải rác các huyện trong tỉnh.
+ Đạo ôn cổ bông (thối cổ gié): diện tích nhiễm 130 ha, với tỷ lệ phổ biến 4-8%, trên trà lúa trổ-chắc xanh. Phân bố rải rác các xã của huyện Long Hồ; Trà Ôn.
- Cháy bìa lá (bạc lá): diện tích nhiễm là 404 ha, tăng 111 ha so với tuần trước, với tỷ lệ phổ biến 6-12%, gây nhiễm trên trà lúa đòng trổ. Phân bố rải rác tại huyện Long Hồ (xã Thạnh Quới, Phú Quới, Hòa Phú); rải rác các xã thuộc huyện Tam Bình; Vũng Liêm.
- Chuột: Diện tích nhiễm 187 ha, tăng 41 ha so với tuần trước, với tỷ lệ thiệt hại phổ biến 5-10 %, gây hại trên trà lúa trổ đến chắc xanh. Phân bố rải rác các xã tại các huyện Long Hồ; Mang Thít; Vũng Liêm; Trà Ôn; Bình Tân.
- Vàng lá chín sớm: diện tích nhiễm là 201 ha, giảm 5 ha so với tuần trước, với tỷ lệ phổ biến 5-10%, gây nhiễm trên trà lúa từ đòng đến trổ. Phân bố rải rác các xã trên địa bàn huyện Long Hồ; Trà Ôn; Bình Tân; Mang Thít (xã Hòa Tịnh, Bình Phước).
Ngoài ra, các đối tượng khác như: Rầy nâu (tuổi 5 đến trưởng thành), ốc bươu vàng, bệnh đốm vằn, lem lép hạt,…chỉ xuất hiện và gây hại nhẹ.
* Dự báo sinh vật gây hại trong thời gian tới (03/6-10/6/2022):
- Rầy nâu: Dự báo trong tuần tới trên đồng xuất hiện phổ biến rầy trưởng thành và rải rác rầy cám mới nở (tuổi 1) gây hại chủ yếu ở mức nhẹ trên trà lúa đẻ nhánh đến trổ.
- Bệnh đạo ôn, đốm vằn: có khả năng tăng diện tích và tỷ lệ nhiễm trong thời gian tới do điều kiện thời tiết mưa nhiều kéo dài và đồng thời giai đoạn lúa thích hợp cho bệnh phát sinh phát triển, đặc biệt lưu ý trên những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm và ruộng canh tác giống nhiễm như: ML 202, OM 5451, IR 50404, Đài Thơm 8,… có thể nhiễm với tỷ lệ trung bình đến nặng.
- Bệnh cháy bìa lá, vàng lá chín sớm: do ảnh hưởng thời tiết mưa kéo dài bệnh sẽ tiếp tục phát triển, nhiễm nhẹ trên trà lúa đẻ nhánh đến đòng trổ, đặc biệt là những ruộng bón thừa đạm, không chủ động rút được nước.
Ngoài ra, ngoài đồng cũng cần chú ý các đối tượng khác như: OBV, sâu đục thân, chuột, bệnh đốm vằn, lem lép hạt,…sẽ có khả năng xuất hiện và gây hại trên diện rộng khi gặp điều kiện thích hợp.
* Một số biện pháp quản lý-canh tác trên cây lúa:
- Do ảnh hưởng của mưa lớn phân bố diện rộng, kết hợp với thời tiết sáng sớm có sương mù nhẹ cùng giai đoạn lúa thích hợp tạo điều kiện thuận lợi cho sâu bệnh phát sinh và gây hại mạnh. Vì vậy, bà con nông dân cần thăm đồng thường xuyên kiểm tra kỹ đồng ruộng để có biện pháp quản lý hiệu quả, đặc biệt đối với bệnh hại như đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông, lem lép hạt…khi thấy có dấu hiệu chớm bệnh bà con ngưng bón phân đạm, xử lý thuốc đặc trị kịp thời, không pha chung với phân bón lá. Tiếp tục theo dõi, chăm sóc và quản lý tốt những diện tích đã nhiễm bệnh.
- Nhằm hạn chế đỗ ngã trên cây lúa cần áp dụng tổng hợp nhiều biện pháp như: bón phân cân đối, hạn chế bón thừa phân đạm, bổ sung thêm kali, canxi, silic… nhằm tăng cường tính chống chịu cho cây lúa làm cho thân và rễ lúa cứng cáp hơn đồng thời nên rút nước khô ruộng 7-10 ngày trước thu hoạch để mặt đất cứng tránh đổ ngã và dễ thu hoạch.
- Hiện tại ngoài đồng phổ biến rầy cám mới nở (tuổi 5 đến trưởng thành) nhiễm chủ yếu với mật số thấp 300-500 con/m2. Cần chủ động thăm đồng, theo dõi chặt chẽ diễn biến rầy nâu trên các trà lúa đẻ nhánh đến trổ. Khuyến cáo nông dân chỉ nên xử lý thuốc đặc trị khi rầy đang tuổi 2-3 và mật số rầy >3.000 con/m2 cần sử dụng một trong những loại thuốc chống lột xác để phun trừ, chú ý không kết hợp với các loại thuốc phổ rộng để tránh nguy cơ bộc phát rầy ở giai đoạn sau.
- Khuyến cáo nông dân phải tuân thủ theo nguyên tắc "4 đúng": đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng lúc và đúng cách khi phun thuốc, thu gom bao bì thuốc BVTV sau khi sử dụng để đúng nơi quy định nhằm hạn chế ô nhiễm môi trường.
Lê Thị Chính - Chi cục Trồng trọt & BVTV