ảnh: bệnh đạo ôn trà lúa chính vụ Hè Thu 2022 tại huyện Vũng Liêm

* Sâu bệnh trên Lúa Hè Thu 2022: Diện tích nhiễm trong tuần 2.901 ha, tăng 68 ha so với tuần trước, chủ yếu gây hại trên trà lúa từ cuối đẻ nhánh đến chắc xanh do điều kiện thời tiết mưa nhiều kéo dài nên diện tích nhiễm bệnh có chiều hướng gia tăng. Cụ thể như sau:

- Đạo ôn: diện tích nhiễm 1.195 ha, tăng 5ha so với tuần trước. Trong đó:

+ Đạo ôn lá (cháy lá): diện tích nhiễm 972 ha, với tỷ lệ phổ biến 5-10%, trên trà lúa đẻ nhánh đến đòng trổ. Phân bố rải rác các huyện trong tỉnh.

+ Đạo ôn cổ bông (thối cổ gié): diện tích nhiễm 223 ha, với tỷ lệ phổ biến 4-8%, trên trà lúa trổ-chắc xanh. Phân bố tại huyện rải rác các xã của huyện Long Hồ Trà Ôn.

-Lem lép hạt: diện tích nhiễm là 238 ha,  tăng 123 ha so với tuần trước, với tỷ lệ phổ biến 5-10%, gây nhiễm trên trà lúa trổ chín. Phân bố tại huyện rải rác các xã của huyện Long Hồ; Bình Tân; Mang Thít (xã Nhơn Phú, Tân An Hội); TX.Bình Minh (xã Đông Thành, Đông Bình, Thuận An).

- Cháy bìa lá (bạc lá): diện tích nhiễm là 488 ha,  tăng 84 ha so với tuần trước, với tỷ lệ phổ biến 6-12%, gây nhiễm trên trà lúa đòng trổ. Phân bố rải rác các xã tại huyện Long Hồ; Tam Bình; Vũng Liêm.

- Chuột: Diện tích nhiễm 214 ha, tăng 27 ha so với tuần trước, với tỷ lệ thiệt hại phổ biến 5-10 %, gây hại trên trà lúa trổ đến chắc xanh. Phân bố rải rác các xã tại các huyện Long Hồ; Mang Thít; Trà Ôn; Bình Tân.

- Sâu cuốn lá nhỏ: Diện tích nhiễm 143 ha, giảm 53 ha so với tuần trước trên trà lúa làm đòng đến trổ. Với mật số 10-20 con/m². Phân bố rải rác các xã huyện Vũng Liêm; Tam Bình.

- Vàng lá chín sớm: diện tích nhiễm là 262 ha,  tăng 61 ha so với tuần trước, với tỷ lệ phổ biến 5-10%, gây nhiễm trên trà lúa từ đòng  đến trổ. Phân bố rải rác các xã của huyện Trà Ôn; Bình Tân; Mang Thít; TX.Bình Minh.

Ngoài ra, các đối tượng khác như: Rầy nâu (trưởng thành và rải rác rầy cám mới nở tuổi 1), ốc bươu vàng, bệnh đốm vằn,…chỉ xuất hiện và gây hại nhẹ.

* Dự báo sinh vật gây hại trong thời gian tới (10/6-17/6/2022):

- Rầy nâu: Dự báo trong tuần tới trên đồng xuất hiện phổ biến rầy (tuổi 1-2) gây hại chủ yếu ở mức nhẹ trên trà lúa làm đòng đến trổ.

- Sâu cuốn lá: Gây hại chủ yếu ở mức nhẹ trên lúa giai đoạn đẻ nhánh – đòng trỗ, những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm, phun thuốc trừ sâu sớm đầu vụ có khả năng bị hại nặng.

- Bệnh đạo ôn, lem lép hạt: có khả năng tăng diện tích và tỷ lệ nhiễm trong thời gian tới do điều kiện thời tiết mưa lớn trên diện rộng và kết hợp giai đoạn lúa thích hợp cho bệnh phát sinh phát triển, đặc biệt lưu ý trên những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm và ruộng canh tác giống nhiễm có thể nhiễm với tỷ lệ nhiễm trung bình đến nặng.

- Bệnh vàng lá chín sớm, cháy bìa lá (bạc lá), đốm vằn (khô vằn): Thời tiết mưa bão, ẩm độ cao, ít nắng, gieo sạ mật độ dày, bón phân thừa đạm sẽ thích hợp cho bệnh phát triển.

Ngoài ra, ngoài đồng cũng cần chú ý các đối tượng khác như: OBV, sâu đục thân, chuột,…sẽ có khả năng xuất hiện và gây hại trên diện rộng khi gặp điều kiện thích hợp.

* Một số biện pháp quản lý-canh tác trên cây lúa:

- Nhằm hạn chế đỗ ngã trên cây lúa cần áp dụng tổng hợp nhiều biện pháp như: bón phân cân đối, hạn chế bón thừa phân đạm, bổ sung thêm kali, canxi, silic… nhằm tăng cường tính chống chịu cho cây lúa làm cho thân và rễ lúa cứng cáp hơn đồng thời nên rút nước khô ruộng 7-10 ngày trước thu hoạch để mặt đất cứng tránh đổ ngã và dễ thu hoạch.

- Do ảnh hưởng của mưa lớn phân bố diện rộng, kết hợp giai đoạn lúa thích hợp tạo điều kiện thuận lợi cho sâu bệnh phát sinh và gây hại mạnh. Vì vậy, bà con nông dân cần thăm đồng thường xuyên kiểm tra kỹ đồng ruộng để có biện pháp quản lý hiệu quả, đặc biệt đối với bệnh hại như đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông, lem lép hạt…khi thấy có dấu hiệu chớm bệnh bà con ngưng bón phân đạm, xử lý thuốc đặc trị kịp thời, không pha chung với phân bón lá. Tiếp tục theo dõi, chăm sóc và quản lý tốt những diện tích đã nhiễm bệnh.

- Hiện tại ngoài đồng phổ biến rầy cám mới nở (tuổi1-2) nhiễm chủ yếu với mật số thấp 300-500 con/m². Cần chủ động thăm đồng, theo dõi chặt chẽ diễn biến rầy nâu trên các trà lúa làm đòng đến trổ. Khuyến cáo nông dân chỉ nên xử lý thuốc đặc trị khi rầy đang tuổi 2-3 và mật số rầy >3.000 con/m² cần sử dụng một trong những loại thuốc chống lột xác để phun trừ, chú ý không kết hợp với các loại thuốc phổ rộng để tránh nguy cơ bộc phát rầy ở giai đoạn sau.

- Đang mùa mưa bão, bà con nông dân trồng rau màu, cây ăn trái cần chú ý chuẩn bị cống rãnh thoát nước (hoặc có máy bơm) để kịp thời tháo nước khi gặp mưa to, tránh gây ngập úng cục bộ ảnh hưởng đến năng suất.

- Khuyến cáo nông dân phải tuân thủ theo nguyên tắc "4 đúng": đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng lúc và đúng cách khi phun thuốc, thu gom bao bì thuốc BVTV sau khi sử dụng để đúng nơi quy định nhằm hạn chế ô nhiễm môi trường.

  Lê Thị Chính - Chi cục Trồng trọt & BVTV