ảnh: Đổ ngã do mưa trà lúa Hè Thu tại huyện Long Hồ
* Sâu bệnh trên Lúa Hè Thu 2022: diện tích nhiễm trong tuần 3.567 ha, tăng 665 ha so với tuần trước, gây hại trên trà lúa từ cuối đẻ nhánh đến chắc xanh. Thời điểm này, tình hình sâu bệnh trên lúa tăng mạnh (nhất là bệnh đạo ôn, cháy bìa lá, vàng lá chín sớm,...) nhưng chỉ xuất hiện gây hại với tỷ lệ nhiễm nhẹ đến trung bình. Tình hình sinh vật hại diễn biến như:
- Đạo ôn: diện tích nhiễm 1.533 ha, tăng 338 ha so với tuần trước. Trong đó:
+ Đạo ôn lá (cháy lá): diện tích nhiễm 1.256 ha, với tỷ lệ phổ biến 5-13%, nơi cao nhất nhiễm 50% (có 2,6 ha xã Phú Quới và Hòa Phú huyện Long Hồ), bệnh xuất hiện trên trà lúa cuối đẻ nhánh đến đòng trổ. Phân bố rải rác các huyện trong tỉnh.
+ Đạo ôn cổ bông (thối cổ gié): diện tích nhiễm 277 ha, với tỷ lệ phổ biến 5-10%, trên trà lúa trổ-chắc xanh. Phân bố rải rác các xã của huyện Long Hồ; Trà Ôn.
- Lem lép hạt: diện tích nhiễm là 242 ha, với tỷ lệ phổ biến 5-10%, gây nhiễm trên trà lúa trổ chín. Phân bố tại huyện rải rác các xã của huyện Long Hồ; Bình Tân; Mang Thít.
- Cháy bìa lá (bạc lá): diện tích nhiễm là 587 ha, với tỷ lệ nhiễm phổ biến 6-12%, xuất hiện trên trà lúa đòng trổ. Phân bố rải rác các xã tại huyện Long Hồ; Vũng Liêm.
- Vàng lá chín sớm: diện tích nhiễm là 280 ha với tỷ lệ phổ biến 5-10%, gây nhiễm trên trà lúa đòng trổ. Phân bố rải rác các xã của huyện Long Hồ; Trà Ôn; Bình Tân.
Ngoài ra, các đối tượng khác như: Rầy nâu (tuổi 1,2); rầy phấn trắng (Long Hồ và Trà Ôn), bệnh đốm vằn,…chỉ xuất hiện và gây hại nhẹ.
* Sâu bệnh trên lúa Thu Đông 2022: diện tích nhiễm trong tuần 494 ha, tăng 239ha so với tuần trước do tăng diện tích nhiễm OBV và bệnh đạo ôn lá nhưng gây hại chỉ mức độ nhẹ. Tình hình dịch hại diễn biến như sau:
- Ốc bươu vàng (OBV): Diện tích nhiễm 159 ha, tăng 154 ha so với tuần trước, gây hại trên trà lúa mạ với mật số 2-4 con/m2. Phân bố tại huyện Trà Ôn; Long Hồ; Vũng Liêm.
- Bệnh đạo ôn (cháy lá): Diện tích nhiễm 140 ha, giảm 110 ha so với tuần trước, gây hại trên trà lúa đẻ nhánh, với tỷ lệ nhiễm 5-10%. Phân bố tại huyện Trà Ôn; Vũng Liêm.
* Dự báo sinh vật gây hại trong thời gian tới (17/6-24/6/2022):
- Bệnh đạo ôn, lem lép hạt: có khả năng tăng diện tích và tỷ lệ nhiễm trong thời gian tới do điều kiện thời tiết mưa lớn trên diện rộng và kết hợp giai đoạn lúa thích hợp cho bệnh phát sinh phát triển, đặc biệt lưu ý trên những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm và ruộng canh tác giống nhiễm có thể nhiễm với tỷ lệ nhiễm trung bình đến nặng.
- Bệnh vàng lá chín sớm, cháy bìa lá (bạc lá), đốm vằn (khô vằn): Thời tiết mưa nhiều, ẩm độ cao, ít nắng, gieo sạ mật độ dày, bón phân thừa đạm sẽ thích hợp cho bệnh phát triển.
- Rầy nâu: Dự báo trong tuần tới trên đồng xuất hiện phổ biến rầy nâu (tuổi 2,3) gây hại chủ yếu ở mức nhẹ trên trà lúa đòng trổ đến trổ trên trà lúa Hè Thu muộn và trà sớm giai đoạn mạ vụ Thu Đông.
- Sâu cuốn lá: Có khả năng xuất hiện rãi rác và gây hại ở mức độ nhẹ trên lúa giai đoạn đòng trổ. Chú ý những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm, phun thuốc trừ sâu sớm đầu vụ có khả năng bị hại ở mức trung bình.
Ngoài ra, ngoài đồng cũng cần chú ý các đối tượng khác như: OBV, sâu đục thân, chuột,…sẽ có khả năng xuất hiện và gây hại trên diện rộng khi gặp điều kiện thích hợp.
* Một số biện pháp quản lý-canh tác trên cây lúa:
- Do ảnh hưởng của mưa lớn phân bố diện rộng, kết hợp với thời tiết sáng sớm có nhiều sương mù cùng giai đoạn lúa thích hợp tạo điều kiện thuận lợi cho sâu bệnh phát sinh và gây hại mạnh. Vì vậy, bà con nông dân cần thăm đồng thường xuyên kiểm tra kỹ đồng ruộng để có biện pháp quản lý hiệu quả, đặc biệt đối với bệnh hại như đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông, lem lép hạt…khi thấy có dấu hiệu chớm bệnh bà con ngưng bón phân đạm, xử lý thuốc đặc trị kịp thời, không pha chung với phân bón lá. Tiếp tục theo dõi, chăm sóc và quản lý tốt những diện tích đã nhiễm bệnh.
- Thời tiết mưa nhiều và lớn kèm theo những cơn giông nhằm để hạn chế đỗ ngã trên cây lúa cần áp dụng tổng hợp nhiều biện pháp như: bón phân cân đối, hạn chế bón thừa phân đạm, bổ sung thêm kali, canxi, silic… nhằm tăng cường tính chống chịu cho cây lúa làm cho thân và rễ lúa cứng cáp hơn đồng thời nên rút nước khô ruộng 7-10 ngày trước thu hoạch để mặt đất cứng tránh đổ ngã và dễ thu hoạch.
- Đang mùa mưa bão, bà con nông dân trồng rau màu, cây ăn trái cần chú ý chuẩn bị cống rãnh thoát nước (hoặc có máy bơm) để kịp thời tháo nước khi gặp mưa to, tránh gây ngập úng cục bộ ảnh hưởng đến năng suất.
- Khuyến cáo nông dân phải tuân thủ theo nguyên tắc "4 đúng": đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng lúc và đúng cách khi phun thuốc, thu gom bao bì thuốc BVTV sau khi sử dụng để đúng nơi quy định nhằm hạn chế ô nhiễm môi trường.
Lê Thị Chính - Chi cục Trồng trọt & BVTV