Trà lúa chắc xanh tại huyện Tam Bình
* Sâu bệnh trên lúa Hè Thu 2022: Diện tích nhiễm trong kỳ 2.911 ha, gây hại trên trà lúa từ đòng trổ đến chắc xanh, tăng 127 ha so với tuần trước. Tình hình sinh vật hại diễn biến như:
- Đạo ôn: diện tích nhiễm 1.000 ha, giảm 85 ha so với tuần trước. Trong đó:
+ Đạo ôn lá (cháy lá): diện tích nhiễm 527 ha, với tỷ lệ phổ biến 5-10%, gây nhiễm chủ yếu trên trà lúa đòng trổ. Phân bố rải rác các xã huyện Vũng Liêm, Tam Bình, Long Hồ.
+ Đạo ôn cổ bông (thối cổ gié): diện tích nhiễm 473 ha, với tỷ lệ phổ biến 5-10%, nơi cao nhiễm 70-80% với diện tích 0,4 ha tại xã Đông Thạnh TX.Bình Minh, gây nhiễm trên trà lúa trổ chín. Phân bố rải rác các huyện trong tỉnh.
- Lem lép hạt: diện tích nhiễm là 721 ha, tăng 394 ha so với tuần trước, với tỷ lệ nhiễm phổ biến 5-10%, gây hại trên trà lúa trổ chín. Phân bố rải rác các xã của huyện Long Hồ; Mang Thít; Vũng Liêm; TX.Bình Minh.
- Chuột: Diện tích nhiễm 245 ha, tăng 5 ha so với tuần trước, với tỷ lệ thiệt hại phổ biến 5-10 %, gây hại trên trà lúa trổ chín. Phân bố rải rác các xã tại các huyện Vũng Liêm; Trà Ôn.
* Sâu bệnh trên lúa Thu Đông 2022: Diện tích nhiễm trong tuần 487 ha, giảm 4 ha so với tuần trước. Tình hình dịch hại diễn biến như sau:
- Bệnh đạo ôn lá (cháy lá): Diện tích nhiễm 213 ha tăng 1 ha so với tuần trước, gây nhiễm đẻ nhánh trên trà lúa sớm, với tỷ lệ nhiễm 5-10%. Phân bố rải rác các xã của huyện Trà Ôn; Vũng Liêm.
- Sâu cuốn lá nhỏ: Diện tích nhiễm 34 ha, tăng 6 ha so với tuần trước trên trà lúa trà lúa sớm giai đoạn đẻ nhánh. Với mật số phổ biến 10-20 con/m2.
* Dự báo sinh vật gây hại trong thời gian tới (08/7-15/7/2022)
Đối với lúa vụ Hè Thu
- Bệnh đạo ôn- lem lép hạt: Diện tích và mức nhiễm nhẹ có thể tăng do điều kiện thời tiết nắng mưa xen kẽ và giai đoạn lúa thích hợp cho bệnh phát sinh phát triển, đặc biệt lưu ý trên những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm và ruộng canh tác giống nhiễm như: ML 202, IR 50404, OM 5451, OM 4900,… có thể nhiễm trung bình. Đối với bệnh đạo ôn cổ bông (thối cổ gié) và lem lép hạt cần phun ngừa bệnh 02 thời điểm: lúc lúa trổ lác đác (khoảng 5%) và phun lại lúc lúa trổ đều.
- Chuột: Tiếp tục gây hại mạnh, đặc biệt trên những mảnh ruộng gần chân vườn, rẫy, ruộng có gò cao, ven đường, bãi hoang, gần khu dân cư, các ruộng gieo sạ không tập trung. Do đó, bà con nông dân cần chủ động có biện pháp xử lý thích hợp, tránh sử dụng thuốc hóa học có độ độc cao gây hại cho con người và môi trường.
Đối với lúa vụ Thu Đông
- Rầy nâu: Dự báo trong tuần tới trên đồng xuất hiện phổ biến rầy tuổi 5 đến trưởng thành gây hại chủ yếu ở mức nhẹ trên trà lúa mạ đến đòng trổ.
- Sâu cuốn lá: Có khả năng xuất hiện rãi rác và gây hại ở mức độ nhẹ trên lúa giai đoạn đẻ nhánh- đòng trổ. Chú ý những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm, phun thuốc trừ sâu sớm đầu vụ có khả năng bị hại ở mức trung bình.
- Bệnh đạo ôn lá: Diện tích và tỷ lệ nhiễm nhẹ có thể tăng do điều kiện thời tiết nắng mưa xen kẽ và giai đoạn lúa thích hợp cho bệnh phát sinh phát triển, đặc biệt lưu ý trên những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm và ruộng canh tác giống nhiễm như: ML 202, Jasmine 85, IR 50404, OM 4218, OM 4900,… có thể nhiễm trung bình.
- Bệnh thối thân, cháy bìa ládo vi khuẩn: do ảnh hưởng thời tiết mưa kéo dài bệnh sẽ tiếp tục phát triển, nhiễm nhẹ trên trà lúa đẻ nhánh, đặc biệt là những ruộng bón thừa đạm, không chủ động rút được nước.
* Một số biện pháp quản lý-canh tác trên cây lúa.
- Nhằm hạn chế đỗ ngã trên cây lúa cần áp dụng tổng hợp nhiều biện pháp như: bón phân cân đối, hạn chế bón thừa phân đạm, bổ sung thêm kali, canxi, silic… nhằm tăng cường tính chống chịu cho cây lúa làm cho thân và rễ lúa cứng cáp hơn đồng thời nên rút nước khô ruộng 7-10 ngày trước thu hoạch để mặt đất cứng tránh đổ ngã và dễ thu hoạch.
- Những diện tích lúa Hè Thu đã thu hoạch xong cần vệ sinh đồng ruộng, xử lý nấm Trichoderma giúp rơm rạ mau phân hủy nhằm hạn chế ngộ độc hữu cơ; theo dõi diễn biến rầy di trú để có kế hoạch xuống giống lúa Thu Đông tập trung “né rầy” hiệu quả theo lịch khuyến cáo của địa phương. Áp dụng tổng hợp các biện pháp canh tác ngay từ đầu vụ nhằm quản lý tốt các đối tượng gây hại như: ốc bươu vàng, bù lạch, chuột, cỏ dại, … Thời tiết hiện nay nắng mưa xen kẽ thích hợp cho bệnh đạo ôn cổ bông tiếp tục phát sinh phát triển trên lúa Hè Thu muộn và đạo ôn lá trên lúa Thu Đông.
- Để phòng trị bệnh thối thân đạt hiệu quả cao cần áp dụng tổng hợp các biện pháp canh tác sau: vệ sinh đồng ruộng kỹ, hạn chế canh tác giống nhiễm. Cần tháo cạn nước trên ruộng để loại bỏ nguồn vi khuẩn và hạn chế lây lan, rãi vôi bột 20-25kg/1.000m2. Sử dụng thuốc trừ vi khuẩn. Ngưng ngay việc bón phân đạm, tăng cường bón phân có chứa chất Silic, Canxi, tuyệt đối không kết hợp phun phân bón lá có chứa đạm kết hợp với thuốc trừ bệnh. Cần luân phiên các loại thuốc để đạt hiêu quả cao hơn.
- Khuyến cáo nông dân phải tuân thủ theo nguyên tắc "4 đúng": đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng lúc và đúng cách khi phun thuốc, thu gom bao bì thuốc BVTV sau khi sử dụng để đúng nơi quy định nhằm hạn chế ô nhiễm môi trường.
Lê Thị Chính - Chi cục Trồng trọt & BVTV