ảnh: trà lúa trổ tại huyện Mang Thít

Diện tích nhiễm trong tuần 1.605 ha, giảm 542ha so với tuần trước, gây hại chủ yếu trên trà lúa đòng trổ đến chắc xanh. Tình hình dịch hại diễn biến như sau:

- Bệnh lem lép hạt: diện tích nhiễm là 173 ha, tăng 47 ha so với tuần trước, với tỷ lệ nhiễm phổ biến 5-10%, gây nhiễm giai đoạn trổ đến chín. Phân bố rải rác các xã của huyện Long Hồ; Bình Tân; Mang Thít (xã Hòa Tịnh, Bình Phước, Thị trấn).

- Vàng lá chín sớm: diện tích nhiễm là 235 ha,  giảm 130 ha so với tuần trước, với tỷ lệ phổ biến 5-10%, gây nhiễm trên trà lúa đòng trổ. Phân bố rải rác các xã tại huyện Long Hồ; Mang Thít (xã Mỹ An)

- Bệnh Đạo ôn: diện tích nhiễm 664 ha, giảm 99 ha so với tuần trước. Trong đó:

+ Đạo ôn lá (cháy lá): diện tích nhiễm 555 ha, với tỷ lệ phổ biến 5-10%, gây nhiễm trên trà lúa đẻ nhánh-đòng trổ. Phân bố rải rác các huyện trong tỉnh.

+ Đạo ôn cổ bông (thối cổ gié): diện tích nhiễm 109 ha, với tỷ lệ phổ biến 5-10%, gây nhiễm trên trà lúa trổ chín. Phân bố rải rác các xã của huyện Trà Ôn; Long Hồ; Bình Tân; Bình Minh (xã Thuận An).

Ngoài ra, các đối tượng khác như: rầy nâu (tuổi 3,4), chuột, OBV, bệnh đốm vằn, cháy bìa lá,....chỉ xuất hiện và gây hại nhẹ.

* Dự báo sinh vật gây hại trong thời gian tới (từ ngày 23/9-30/9/2022)

- Bệnh vàng lá chín sớm, cháy bìa lá (bạc lá): tiếp tục phát sinh, phát triển trên trà lúa giai đoạn làm đòng - trổ, đặc biệt lưu ý trên những chân ruộng thiếu nước, sạ dày, bón thừa phân đạm và ruộng canh tác giống có thể bị nhiễm trung bình đến nặng.

- Bệnh đạo ôn cổ bông, lem lép hạt: dự báo trong thời gian tới sẽ phát sinh, phát triển trên trà lúa trổ đến chắc xanh, đặc biệt dễ lây lan khi điều kiện thời tiết mưa bão nhiều, ẩm độ cao. Bệnh lem lép hạt có nhiều nguyên nhân gây hại (như nấm, vi khuẩn, nhện gié, bọ xít hôi chích hút,…). Do đó, những ruộng bị nhiễm bệnh đạo ôn cổ bông, bệnh đốm vằn, bệnh vàng lá chín sớm, bọ xít hôi... có nguy cơ bị bệnh lem lép hạt nhiều hơn so với những ruộng khác.

- Rầy nâu: Có khả năng nhiễm nhẹ đến trung bình trên trà lúa làm đòng –trổ trên lúa Thu Đông và Đông xuân sớm vừa mới xuống giống. Dự báo tuần tới trên đồng rầy chủ yếu tuổi 4-5 và rải rác có rầy trưởng thành di trú.

- Sâu cuốn lá: Có khả năng xuất hiện rải rác và gây hại ở mức độ nhẹ trên lúa giai đoạn đẻ nhánh- đòng trổ. Chú ý những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm, phun thuốc trừ sâu sớm đầu vụ có khả năng bị hại ở mức trung bình.

Ngoài ra, cũng cần chú ý các đối tượng khác như: sâu đục thân, nhện gié, bọ xít hôi, bệnh vàng lá chín sớm, đốm vằn… sẽ có khả năng xuất hiện và gây hại trên diện rộng khi gặp điều kiện thích hợp.

* Một số biện pháp quản lý-canh tác trên cây lúa.

- Điều kiện thời tiết nắng mưa xen kẽ như hiện nay kết hợp cùng giai đoạn lúa thích hợp cho sâu bệnh phát sinh và gây hại. Do vậy, bà con nông dân cần thăm đồng thường xuyên kiểm tra kỹ đồng ruộng để có biện pháp quản lý hiệu quả, đặc biệt đối với bệnh hại khi thấy có dấu hiệu chớm bệnh bà con ngưng bón phân đạm, xử lý thuốc đặc trị kịp thời, không pha chung với phân bón lá. Phun ngừa đạo ôn cổ bông, lem lép hạt trước khi lúa trổ và sau khi lúa đã trổ đều. Tiếp tục theo dõi, chăm sóc và quản lý tốt những diện tích đã nhiễm bệnh.

-  Để phòng trừ hiệu quả sâu cuốn lá bà con cần tích cực kiểm tra, theo dõi sự phát triển của sâu. Hạn chế phun thuốc trừ sâu cho lúa dưới 40 ngày để bảo tồn thiên địch vì giai đoạn này khi sâu gây hại ở mật độ thấp sự thiệt hại không đáng kể do cây lúa có khả năng tự bù đắp. Trong giai đoạn lúa đẻ nhánh chỉ nên phun thuốc khi mật độ sâu xuất hiện khoảng 30-40 con/m². Trong giai đoạn đòng-trổ mật độ khoảng 15-20 con/m² phải tiến hành phun đúng thuốc. Quan sát đồng ruộng khi thấy xuất hiện sâu tuổi 1-2 thì tiến hành phun thuốc hiệu quả sẽ cao hơn. 

- Tiếp tục theo dõi tình hình dịch hại trên cây trồng nhất là trong điều kiện mưa lũ như hiện nay nông dân cần chủ động trong công tác đề phòng. Mùa mưa rễ cây thường yếu do ngập úng làm đất yếm khí. Mặt khác mưa nhiều cũng làm sâu bệnh dễ bộc phát, do đó cần bón các loại phân có tỷ lệ dinh dưỡng cân đối, nếu mưa lũ làm ngập úng vườn cây, cần nhanh chóng bơm hết nước ra ngoài bờ bao để tránh không cho vườn cây bị ngập kéo dài. Tăng cường bón vôi vào đầu mùa mưa vì vôi có tác dụng giải phóng các chất dinh dưỡng bị keo đất giữ chặt, cung cấp canxi trực tiếp cho cây, làm cho chất lượng trái, cây ngon hơn.

- Khuyến cáo nông dân phải tuân thủ theo nguyên tắc "4 đúng": đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng lúc và đúng cách khi phun thuốc, thu gom bao bì thuốc BVTV sau khi sử dụng để đúng nơi quy định nhằm hạn chế ô nhiễm môi trường.

 Lê Thị Chính – CC Trồng trọt & BVTV