ảnh: trà lúa thu hoạch tại huyện Tam Bình

Diện tích nhiễm trong tuần 1.592 ha (trên lúa muộn Thu Đông), tăng 80 ha so với tuần trước, gây hại chủ yếu trên trà lúa trổ đến chắc xanh chín. Tình hình dịch hại diễn biến như sau:

- Chuột: Diện tích nhiễm 205 ha, tăng 36 ha so với tuần trước, với tỷ lệ thiệt hại phổ biến 5-10 %, gây hại trên trà lúa trổ chín. Phân bố rải rác các xã tại huyện Vũng Liêm; Long Hồ; Mang Thít.

- Bệnh lem lép hạt: diện tích nhiễm là 330 ha, tăng 147 ha so với tuần trước, với tỷ lệ nhiễm phổ biến 5-10%, gây nhiễm giai đoạn trổ đến chín. Phân bố rải rác các xã của huyện Vũng Liêm; Mang Thít; Trà Ôn.

- Bệnh Đạo ôn: diện tích nhiễm 437 ha, giảm 77 ha so với tuần trước. Trong đó:

+ Đạo ôn lá (cháy lá): diện tích nhiễm 365 ha, với tỷ lệ phổ biến 5-10%, gây nhiễm trên trà lúa đòng trổ. Phân bố rải rác các xã của huyện Vũng Liêm; Tam Bình (xã Hòa Hiệp, Mỹ Lộc, Mỹ Thạnh Trung); Bình Minh (xã Đông Bình).

+ Đạo ôn cổ bông (thối cổ gié): diện tích nhiễm 72 ha, với tỷ lệ phổ biến 5-10%, gây nhiễm trên trà lúa trổ chín. Phân bố rải rác các xã của huyện Trà Ôn; Vũng Liêm.

* Dự báo sinh vật gây hại trong thời gian tới (từ ngày 14/10-21/10/2022)

- Bệnh đạo ôn cổ bông, lem lép hạt: dự báo trong thời gian tới sẽ phát sinh, phát triển trên trà lúa trổ chín, đặc biệt dễ lây lan khi điều kiện thời tiết mưa nhiều kéo dài, ẩm độ cao. Bệnh lem lép hạt có nhiều nguyên nhân gây hại (như nấm, vi khuẩn, nhện gié, bọ xít hôi chích hút,…). Do đó, những ruộng bị nhiễm bệnh đạo ôn cổ bông, bệnh đốm vằn, bệnh vàng lá chín sớm, bọ xít hôi... có nguy cơ bị bệnh lem lép hạt nhiều hơn so với những ruộng khác.

- Bệnh đạo ôn lá, cháy bìa lá (bạc lá): Diện tích và tỷ lệ nhiễm nhẹ có khả năng tăng do điều kiện thời tiết mưa liên tục, nhất là giai đoạn lúa đòng trổ (trên trà lúa Thu Đông muộn) thích hợp cho bệnh phát sinh phát triển, đặc biệt lưu ý trên những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm và ruộng canh tác giống nhiễm.

- Chuột: Gây hại ở mức nhẹ trên lúa giai đoạn trổ chín, đặc biệt chú ý một số diện tích gần khu vực gò cao, vườn cây ăn trái rậm rạp, trồng cỏ nuôi bò,… có khả năng bị thiệt.

Tình hình thời tiết mưa nhiều, kết hợp với triều cường lên cao lúa Thu Đông thu hoạch phải nhanh gọn tránh thất thoát bằng cách như: phơi sấy, thu hoạch bằng máy. Đồng thời, đối với những nơi có khả năng ngập lũ cần tiến hành thu hoạch lúa nhằm giảm bớt thiệt hại do lũ gây ra.

* Một số biện pháp quản lý-canh tác trên cây lúa.

- Những khu vực chuẩn bị xuống giống lúa Đông Xuân 2022-2023 cần vệ sinh kỹ đồng ruộng, đảm bảo thời gian cách ly giữa 02 vụ ít nhất 02 tuần, theo dõi chặt chẽ tình hình rầy vào đèn, xuống giống tập trung, né rầy theo từng khu vực, cánh đồng tại địa phương nhằm hạn chế thấp nhất sự gây hại của rầy nâu, bệnh vàng lùn - lùn xoắn lá.

- Điều kiện thời tiết mưa bão nhiều kết hợp với giai đoạn lúa cho dịch hại phát sinh và gây hại. Do vậy, cần thăm đồng thường xuyên kiểm tra kỹ đồng ruộng để có biện pháp quản lý hiệu quả, đặc biệt đối với bệnh hại khi thấy có dấu hiệu chớm bệnh bà con nên ngưng bón phân đạm, xử lý thuốc đặc trị kịp thời, không pha chung với phân bón lá. Phun ngừa đạo ôn cổ bông, lem lép hạt trước khi lúa trổ và sau khi lúa đã trổ đều. Tiếp tục theo dõi, chăm sóc và quản lý tốt những diện tích đã nhiễm bệnh.

- Lưu ý, sự xuất hiện và gây hại của chuột ở những cánh đồng có lúa đang trong giai đoạn trổ-chín. Sử dụng các biện pháp diệt chuột đồng loạt trên diện rộng, mang tính cộng đồng. Ưu tiên sử dụng các loại bẫy cơ học, thuốc diệt chuột sinh học. Chú ý thu gom bẫy bả, xác chuột, để không gây ô nhiễm môi trường, tuyệt đối không sử dụng điện để diệt chuột để tránh gây nguy hiểm cho người cũng như các động vật có ích khác.

- Với triều cường như hiện nay, cần tăng cường công tác thăm đồng kiểm tra gia cố các cống đập, hệ thống đê bao, bờ bao có nguy cơ bị sạt lỡ, ngập lũ để bảo vệ cây trồng tốt hơn. Tiếp tục theo dõi tình hình dịch hại trên cây trồng nhất là trong điều kiện mưa lũ như hiện nay nông dân cần đề phòng một số bệnh hại trên lúa, rau màu, cây ăn trái. Mùa mưa rễ cây thường yếu do ngập úng làm đất yếm khí. Mặt khác, mưa nhiều kết hợp với triều cường có khả năng cao gây ngập úng, nếu mưa lũ làm ngập úng vườn cây, cần nhanh chóng bơm hết nước ra ngoài bờ bao để tránh không cho vườn cây bị ngập kéo dài. Tăng cường bón vôi vào đầu mùa mưa vì vôi có tác dụng giải phóng các chất dinh dưỡng bị keo đất giữ chặt, cung cấp canxi trực tiếp cho cây, làm tăng chất lượng trái, được ngon hơn.

         Lê Thị Chính – Chi cục Trồng trọt & BVTV